Obchodzimy dzisiaj wspomnienie obowiązkowe św. Bernarda z Clairvaux, więc mimo iż kilka dni temu było o Doktorze miodopłynnym - https://trzy-krainy.szkolanawigatorow.pl/sw-bernard-doktor-miodoplynny -, dziś znów kilka myśli z kazania już w jego wspomnienie. Część wspólną stanowi fragment encykliki papieża Piusa XII o św. Bernardzie.

Kolekta: Boże, Ty sprawiłeś, że święty Bernard, opat, przejęty gorliwością o Twoją chwałę płonął jak ogień i oświecał Twój Kościół, spraw, za jego wstawiennictwem, abyśmy napełnieni tym samym duchem postępowali jak dzieci światłości.

***

Św. Bernard, cieszący się chwałą nieba, nieustannie oświeca Kościół swoją nauką, która i dziś jest aktualna i budująca pobożność wiernych. Papież Pius XII, w 1953 roku na osiemsetlecie jego narodzin dla nieba, napisał encyklikę jemu poświęconą - Doctor mellifluus. Przytacza w niej przykładowo naukę św. Bernarda o łączeniu wiedzy i miłości1, co tak bardzo potrzebne jest i dzisiaj.

W pierwszym czytaniu przytoczona jest mowa proroka Ezechiela przeciwko władcy Tyru. Miasto to przez wieki rosło w siłę i bogactwo mnożone przez intensywny handel i zakładanie kolonii na wybrzeżach całego Morza Śródziemnego. Jednak wraz ze wzrostem potęgi i bogactwa miasta, a także wraz ze wzrostem wiedzy w wielu dziedzinach, rosła również pycha władcy, który stawiał się na równi z Bogiem: Pan skierował do mnie te słowa: <Synu człowieczy, powiedz władcy Tyru: Tak mówi Pan Bóg: Ponieważ serce twoje stało się wyniosłe, powiedziałeś: Ja jestem Bogiem, ja zasiadam na Boskiej stolicy, w sercu mórz - a przecież ty jesteś tylko człowiekiem, a nie Bogiem, i rozum chciałeś mieć równy rozumowi Bożemu> (Ez). Miasto wynoszące się ponad wszystko inne ulegnie kiedyś zagładzie, a pycha władcy Tyru zostanie ukarana: <Zepchną cię do dołu, i umrzesz śmiercią nagłą w sercu mórz> (Ez). Mowa Ezechiela przeciwko temu miastu ma swoje źródło w tym, że Tyr jako sojusznik Jerozolimy nie przyszedł jej z pomocą, lecz nawet, co więcej, cieszył się z jej upadku spowodowanego najazdem babilońskim.

W Ewangelii Pan Jezus wskazuje na bogactwo jako przeszkodę do wejścia do królestwa niebieskiego: Jezus powiedział do swoich uczniów: <Zaprawdę, powiadam wam: Bogatemu trudno będzie wejść do królestwa niebieskiego> (Mt). Z pewnością nie chodzi tutaj o bogactwo jako takie, lecz o zły moralnie sposób jego zgromadzenia i zły moralnie sposób jego używania. Posiadanie rzeczy na własność jest czymś naturalnym dla człowieka, a więc czymś dobrym. Dlatego zaniepokojeni uczniowie zaraz zapytują Pana Jezusa: <Któż więc może być zbawiony?> (Mt). Wtedy Pan Jezus kieruje ich uwagę na Boga, że tylko On daje zbawienie2: <U ludzi to niemożliwe, lecz u Boga wszystko jest możliwe> (Mt). W dzisiejszym fragmencie Ewangelii poruszona jest także sprawa rad ewangelicznych ubóstwa i czystości, którymi będą się odznaczać ci, którzy są powołani przez Pana Jezusa do naśladowania Go3.

1Pius XII, enc. Doctor mellifluus: „Widzisz … – pisze – jak [św. Paweł], owoc i pożytek wiedzy umieszcza w sposobie jej uprawiania (in modo sciendi constituit)? (1 Kor 8, 2) Cóż zatem określa on jako modus sciendi. Co? Nic innego jak tylko to, byś wiedział: w jakim porządku, z jakiej pobudki, w jakim celu masz cokolwiek wiedzieć? W jakim porządku – by pierwszeństwo miało to, co bardziej służy zbawieniu; z jakiej pobudki – by z większym zapałem oddawać się temu, co silniej pobudza do miłości; w jakim celu – by [szukać wiedzy] nie dla jałowej sławy, ciekawości czy czegoś podobnego, a jedynie dla zbudowania siebie lub bliźniego. Są bowiem tacy, którzy chcą wiedzieć po to tylko, żeby wiedzieć – to wstrętna ciekawość. Są też tacy, którzy chcą wiedzieć po to, żeby o nich wiedziano – to wstrętna próżność … Są dalej i tacy, którzy chcą wiedzieć po to, żeby swoją wiedzę sprzedawać: na przykład za pieniądze czy zaszczyty – to wstrętne handlarstwo. Ale są i tacy, którzy chcą wiedzieć po to, by budować innych – to miłość. I wreszcie tacy, którzy chcą wiedzieć, by siebie budować – to roztropność” (In Cantica, Serm. XXXVI, 3; Migne, P. L., CLXXXIII, 968c,-d). A naukę – czy lepiej, mądrość – za którą szedł i którą tak mocno ukochał, najtrafniej opisuje w ten sposób: Jest wszak Duch mądrości i rozumu, który jak pszczoła niosąca wosk i miód, daje wszystko: i to, dzięki czemu zapala światło wiedzy, i to, dzięki czemu udziela smaku łaski. I niech nie myśli, że otrzymał pocałunek [namaszczenie Ducha Świętego] ani ten, co prawdę pojmuje, a jej nie kocha, ani ten, co kocha, a nie pojmuje” (In Cantica, Serm. VIII, 6; Migne, P. L., CLXXXIII, 813-a, b). „Bo co by dawało wykształcenie bez miłości? Nadymałoby! … A co bez wykształcenia miłość? … Błądziłaby” (In Cantica, Serm. LXIX, 2; Migne, P. L., CLXXXIII, 1113-a). „Bo tylko świecić – jest rzeczą próżną; tylko ogrzewać – również; ogrzewać i świecić – to doskonałość!” (In Nat. S. Joan. Bapt., Serm. 3; Migne, P. L., CLXXXIII, 399-b). Skąd zaś bierze się prawdziwa i istotna wiedza i w jaki sposób ma się ona łączyć z miłością, wyjaśnia tak: „Bóg jest mądrością, chce więc, by Go kochać nie tylko ze słodyczą, ale i z mądrością … W przeciwnym razie – jeżeli zaniedbasz wiedzę – twoja gorliwość bardzo łatwo stanie się igraszką ducha błędu; nie ma zresztą wyrachowany wróg skuteczniejszej metody usuwania z serca miłości, jak ta – jeśli mu się to uda – że człowiek będzie się w miłości poruszał nieostrożnie i bez oparcia w rozumie” (In Cantica, Serm. XIX, 7; Migne, P. L., CLXXXIII, 866-d).

2KKK 308: Bóg działa we wszelkim działaniu swoich stworzeń. On jest pierwszą przyczyną, która działa w przyczynach wtórnych i przez nie: "Albowiem to Bóg jest w was sprawcą i chcenia, i działania zgodnie z Jego wolą" (Flp 2, 13). Ta prawda nie pomniejsza godności stworzenia, ale ją podnosi. Stworzenie, wyprowadzone z nicości mocą, mądrością i dobrocią Bożą, nie może niczego osiągnąć, jeśli jest oddzielone od swego początku, ponieważ "stworzenie bez Stwórcy zanika"; tym bardziej nie może osiągnąć swego ostatecznego celu bez pomocy łaski.

3KKK 2053.

---

tagi: papież  pius xii  zbawienie  bogactwo  królestwo niebieskie  tyr  św. bernard z clairvaux  myśli z kazania 

	Trzy-Krainy
	20 sierpnia 2024 09:58

4     458    4 zaloguj sie by polubić