"Dziewico święta w agłońskim kościele"
W notce zamieszczonej w Szkole Nawigatorów w listopadzie 2021 roku jest taki fragment:
"Dominikanie dbali o liturgię, która w Agłonie była szczególnie bogata. Troszczyli się też o śpiew, wydając śpiewniki, a także wspomagając finansowo panie, które codziennie w kościele śpiewały różaniec, a w niedziele i święta odpowiednie pieśni religijne. Przełożony klasztorny Andrzej Juśkiewicz ułożył znaną pieśń "Panno Święta w agłońskim kościele" (po łatgalsku: "Jaunova Svātā Aglyunas Bazneicā"), która została zatwierdzona i wydrukowana 27 września 1835 roku w Wilnie (wg innych źródeł - w Nieświeżu). Stała się ona i jest nadal zdecydowanie najpopularniejszą pieśnią religijną w Łatgalii, niejako hymnem agłońskiego sanktuarium. A. Sevels podaje natomiast, że pieśń została napisana w 1835 roku w języku polskim przez nieznanego autora. Natomiast ojciec Juszkiewicz przetłumaczył ją na łotewski i 13 IX 1837 roku w Nieświeżu wydał ją w obu językach w małej broszurce z obrazem Matki Bożej Agłońskiej. Stąd, jak pisze A. Sevels, ojca Andrzeja Juszkiewicza niektórzy uważają za autora tej pieśni. Jednak pieśń zaczynająca się od słów „Panno Święta w agłońskim kościele” jest już tłumaczeniem z łotewskiego, czy łatgalskiego. Miałem kiedyś obrazek z tekstem prawdopodobnie oryginalnym i tam pieśń zaczyna się od słów „Dziewico Święta w agłońskim kościele”. Niestety obrazek zostawiłem gdzieś na Łotwie".
Kiedy wpisałem w wyszukiwarce tytuł tego hymnu, internet miał tylko jedno znalezienie, właśnie ten powyższy fragment.
Dlaczego to przypominam? Otóż, jutro jest uroczystość Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny. W Agłonie (Aglona) jest główna Msza święta o godz. 12.00 (w Polsce jest wtedy godz. 11.00), a po niej Procesja Eucharystyczna po placu przed Bazyliką. W czasie Procesji śpiewany jest ten hymn.
Dzisiaj wieczorem po prostu siadłem i przetłumaczyłem tekst z powrotem na język polski. Jest to moje wolne tłumaczenie. Poniżej zamieszczam tekst w dwóch językach, łatgalskim i polskim, a także wstawiam link, gdzie jest zarówno tekst, jak i piękny śpiew w języku łatgalskim. Zapraszam do śpiewania "razem z linkiem". Może gdzieś w parafiach się spodoba?
https://www.youtube.com/watch?v=BnHZpaAXmEQ&t=390s
JAUNOVA SVĀTŌ Aglyunas bazneicā,
ar sovu spāku dori daudz mums prīcas:
ļaudis līcynoj, ka latvīšu molai
daudz žēlesteibu dōvōji bez gola.
Dziewico święta w agłońskim kościele,
Swym wstawiennictwem czynisz nam tak wiele:
Lud świadczy o tym, że w wybranym miejscu
Łask mnóstwo dajesz, kierujesz ku szczęściu.
Jī steidz pi Tevis ar stypru cereibu,
paleigu Tovu lyudz ar mīlesteibu,
Tu vysod syuti taidim žēlesteibu
un vysā dzeivē dori jūs laimeigus.
Śpieszy do Ciebie z nadzieją mocną
Lud, co z miłością modli się radosną.
Ty jemu zsyłasz łask i darów krocie
I w trudnym życiu Matczynych pociech
Slimeibā gryutā kas ir paguldynōts,
cereibas tykums kam ir nūvōjynōts,
tad Tu jū paceļ, nōvi aizdzen tōli
un sovu Dālu dōvynoj par brōli.
W chorobie ciężkiej, co człowieka łamie,
Gdy brak nadziei, kiedy wierny słabnie,
Ty go podnosisz, od śmierci ratujesz,
Do Serca Syna miłego kierujesz.
Mōtes nas bārnus, lai Tu viņus sorgoj,
kad jī cīš sōpes, slimeibas un vōrgus.
Caur Tovas svātōs glōbšonas paleigu
jōs atrūn bārnus vasalus, prīceigus.
Matki tu niosą na rękach dzieci,
Byś Ty ich strzegła od grzechu zamieci.
Dzięki obronie Twej i Twojej pomocy
Życie dziecięce szczęśliwie się toczy.
Na vīns vīn sleikums dziļumā yudiņa,
kad Tevi sauce, beja glōbts nu viņa.
Kad gunī daga ļaužu mōjas, sādžas,
nūvērsi pūstu, mozynōji bādas.
Niejeden nawet, tonąc w głębinach,
Gdy Ciebie wzywa, pomoc otrzyma.
Gdy ogniem płonie czyjś dom ojczysty,
łagodzisz biedę, serce chronisz czystym.
Kad myus apjēme slimeibas un sārgas
cylvēki daudzi myra sovōs sātōs,
Tu, lobō Mōte, glōbi myus žēleigi,
caur Tovu spāku asom mes laimeigi.
Gdy nas dosięgnie słabość i choroba,
Wiemy, że możesz zawsze nas ratować.
Ty, dobra Matko, strzeż nas w każdej chwili!
Dzięki Twej łasce jesteśmy szczęśliwi.
Lai apspīsšona, vysaidas nalaimes
ir tōli prūm nu kristticeigū saimes.
Kad Tu, Jaunova, byusi mums žēleiga,
tad slavēs Tevi myusu sirds pr?ceiga.
Prześladowanie i każde nieszczęście
W wiernych Twych nigdy nie wejdzie obejście,
Gdyż Ty, Dziewico, jesteś nam łaskawą,
A serca nasze cieszą się Twą sławą.
Mameņa myusu, kreitam mes pret Tevi
pasorgoj, lyudzam, vysod sauc pi sevis.
Esi mums bruņas vysūs dzeives vōrgūs
un pasnēdz rūku myusim laikūs borgūs.
O, Matko nasza, do stóp Twych padamy,
O pomoc Twoją wszelką błagamy.
Bądź dla nas siłą w każdym życia trudzie
I podaj rękę, bądź przy swoim ludzie!
Ļaudis pi Tevis steidz ar pateiceibu
un Tovu gūdu teic ar mīlesteibu.
Ļaun, Dīva Mōte, Tevi slavēt, cīnēt,
jo vysod gribim Tevi korsti mīļōt.
Lud do Agłony śpieszy z wdzięcznością
I Tobie, Matko, hołd składa z miłością.
O, Boża Matko, Tyś nasza Królowa,
O, pozwól Ciebie zawsze miłować.
tagi: agłona kościół w agłonie dominikanie w agłonie "dziewico święta w agłońskim kościele" "jaunova svātō aglyunas bazneicā"
Trzy-Krainy | |
14 sierpnia 2023 22:51 |
Komentarze:
Trzy-Krainy @Matka-Scypiona 15 sierpnia 2023 07:23 | |
15 sierpnia 2023 09:08 |
Bóg zapłać.
agnieszka-slodkowska @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 10:05 |
Dziękuję. Plus.
Magazynier @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 10:44 |
Bardzo dobre tłumaczenie. Takoż i sam tekst. I co z tego, że Zagłoba sprzedał Inflanty, a raczej co z tego że Szwedzi oderwali Inflanty od Rzeczypospolitej, skoro tam Ewangelię dalej głosili polscy Dominikanie. Cześć ich pamięci! Chwała O. Juśkiewiczowi! Nade wszystko chwała Panu!
Trzy-Krainy @agnieszka-slodkowska 15 sierpnia 2023 10:05 | |
15 sierpnia 2023 11:37 |
Bóg zapłać.
Trzy-Krainy @Magazynier 15 sierpnia 2023 10:44 | |
15 sierpnia 2023 11:54 |
Bóg zapłać. Szwedzi oderwali, tak z grubsza, połowę Inflant (obecnie Estonia i ta część Łotwy, co nazywa się Vidzeme (czyt.: wid-zeme [vidus - środek, zeme - ziemia]). Stąd tamto nazywało się Inflanty Szwedzkie, a nasze - Inflanty Polskie. Natomiast na południe od Dźwiny - Saemigalia (Zemgale) i Kurlandia (Kurzeme). Dominikanie skupiali się głównie w Inflantach Polskich. Początek ich obecności przypada na końcówkę sąsiednich Inflant Szwedzkich - nazwa została, ale stały się moskiewskie. Więcej o ich działalności i sprawach związanych - w tekście, do którego odnośnik dałem na początku dzisiejszej notki. Wieki wcześniej (XIII i XIV w.) polscy dominikanie ewangelizowali i katechizowali Prusy podbite przez krzyżaków, bo ich umiejętność wyrecytowania "Ojcze nasz" to było zbyt mało na działalność misyjną.
stanislaw-orda @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 16:23 |
miałbym propozycję do jedynego fragmentu:
"Gdy ogniem płonie dom czyjś ojczysty,
Ty zmniejszasz biedę, serce strzeżesz czystym"
Nie wiem czy lepszą, ale np. tak"
Gdy ogniem płonie czyjś dom ojczysty,
łagodzisz biedę, serce chronisz czystym
Trzy-Krainy @stanislaw-orda 15 sierpnia 2023 16:23 | |
15 sierpnia 2023 20:26 |
Bóg zapłać. To już lepsze, szczególnie z tym "zmniejszasz", gdzie chyba automatycznie szedłem za łatgalskim "mozynōji", co właśnie to oznacza. Tak samo kolejność wyrazów w zdaniu. Szybko to tłumaczenie powstawało.
stanislaw-orda @Trzy-Krainy 15 sierpnia 2023 20:26 | |
15 sierpnia 2023 20:51 |
Tylko w tym jednym miejscu trochę mi zazgrzytało .
Reszta jest tip-top.
Moje gratulacje.
Paris @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 21:22 |
Piekny spiew...
... i piekne tlumaczenie !!!
Fajnie by bylo jakby - choc w czesci parafii polskich - podchwycono te piesn do spiewania,
Trzy-Krainy @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 21:38 |
Bóg zapłać.
https://foursquare.com/v/aglonas-bazilika/4e047b36483b6f89f47de56d/photos
Kościół jako przykład polskiego baroku:
Plac przygotowany wielkim nakładem sił w 1993 roku przed pielgrzymką św. Jana Pawła II. Dobudowano także pomieszczenia za prezbiterium, a także katakumby przerobiono na kryptę, czyli dolny kościół:
Trzy-Krainy @Paris 15 sierpnia 2023 21:22 | |
15 sierpnia 2023 21:41 |
Bóg zapłać. Pieśń jest podniosła, majestatyczna w melodii, choć w słowach prosta. W sam raz na procesję - wszystkie zwrotki; albo część - na święta maryjne.
Paris @Trzy-Krainy 15 sierpnia 2023 21:41 | |
15 sierpnia 2023 21:54 |
Dokladnie tak !!!
MarekBielany @Trzy-Krainy | |
15 sierpnia 2023 21:55 |
Na zachód od Kielc też dziś śpiewali:
Witaj nam m...ska.
Wieś nie przypomina wsi.
Trzy-Krainy @MarekBielany 15 sierpnia 2023 21:55 | |
15 sierpnia 2023 22:27 |
Bóg zapłać. A jak ta pieśń leciała?
Globalny @Trzy-Krainy | |
16 sierpnia 2023 18:29 |
Szacunek, widać talent i serce do odkrywania w skarbcu Kościoła rzeczy starych, a jakże świeżych. O Maryi nigdy dość!
MarekBielany @Trzy-Krainy 15 sierpnia 2023 22:27 | |
16 sierpnia 2023 18:45 |
Spiszę.
Podobny do tego łotewskiego.
Dawniej to na pierwszej mszy obraz w ołtarzu był opuszczany. Podczas ostatniej był podnoszony.
To nowy kościół w starym miejscu. Chyba jestem rówieśnikiem.
Ma to, co zawsze mnie ciekawiło. Ołtarze boczne.
Trzy-Krainy @Globalny 16 sierpnia 2023 18:29 | |
16 sierpnia 2023 22:35 |
Bóg zapłać Księdzu za ewangeliczny komentarz. Swoje wcześniejsze teksty o Inflantach Polskich kreśliłem też i tak, by ktoś, kto zechciałby, mógł tamte kościoły i okolice odwiedzić, jakąś pielgrzymkę sobie zorganizować.
Trzy-Krainy @MarekBielany 16 sierpnia 2023 18:45 | |
16 sierpnia 2023 22:39 |
Bóg zapłać, może się jeszcze okazać, że to ta sama pieśń. Chociaż... nie mam żadnych informacji, by była znana gdzie indziej, co nie znaczy, że nie jest gdzieś dotąd znana i śpiewana, może i w oryginale. To by było piękne odkrycie.
MarekBielany @Trzy-Krainy 16 sierpnia 2023 22:39 | |
17 sierpnia 2023 21:26 |
Żadne odkrycie.
Spiszę.
Święta 15 Sierpnia - doroczne - przebiła peregrynacja Obrazu Matki z Jasnej Góry.